Niezwykła historia kopru włoskiego - roślina czarów i...homoseksualistów

Pierwsze dostępne informacje na temat kopru włoskiego mówią o jego zastosowaniu w Egipcie ponad 3000 lat temu jako lekarstwo na złe trawienie, chociaż istnieje również starożytna indyjska szkoła, która kwalifikuje ją jako „perłę afrodyzjaków”, z której można tworzyć przeróżne mikstury miłosne.

Jako afrodyzjak koper włoski stosowany był również przez wieki w Rzymie (IV p.n.e-IV n.e), łączono go z innymi przyprawami i aromatycznymi ziołami, takimi jak pieprz, imbir, anyż lub kolendra, szafran, kardamon, piołun, sezam, kminek, bazylia, tuberoza, ruta i nasiona jałowca. Uważa się nawet, że dopiero na tym etapie historii koper włoski zaczął być wykorzystywany jako żywność, aromatyzowano sosy mięsne nasionami, jedzono też świeże kiełki.

Profesor historii na Uniwersytecie w Murcji, Javier García del Toro dodaje koper włoski do długiej listy substancji, które w czasach rzymskich palono w fajce ceramicznej lub fajce wodnej. Do kopru dodawano mandragorę, miętę, portulakę, bluszcz, kminek, wrzos, koperek, len, belladonnę i konopie, tworząc dość nietuzinkową mieszankę.

Z biegiem czasu, w średniowieczu, koper włoski stał się sławny jako roślina o magicznych mocach, która jako jedyna była w stanie uwalniać od czarów. W krajach śródziemnomorskich, gdzie nadal praktykowane są niektóre średniowieczne przesądy, przestrzegano zwyczaju związanego z tego rodzaju legendami i opowieściami: w przeddzień letniego przesilenia przed drzwiami domów wisiała wiązka kopru włoskiego, a mieszkańcy byli przekonani, że za pomocą tego środka wypędzą złe duchy.

Historia mówi także, że we Włoszech, w średniowieczu, sąd kościelny Świętej Inkwizycji nakazał spalenie homoseksualistów na stosie, ale wcześniej ich ciała były pokryte świeżymi liśćmi kopru włoskiego, aby przedłużyć ich tortury. Ze względu na tę okoliczność we Włoszech na homoseksualistów mówi się obraźliwie „koper włoski” (finocchio).

Jak wygląda koper włoski? Cebulka, łodyga, liście i kwiaty tworzą na ziemi rozetę, wystającą z mocnego długiego trzonu o jasnozielonym kolorze. Nasiona mają wydłużony i zakrzywiony kształt i wydzielają charakterystyczny i intensywny aromat.

W optymalnych warunkach może mierzyć nieco ponad 1,5 metra wysokości, głównie łodygi, z pierzastymi liśćmi i żółtawo zabarwionymi kwiatami.

Zwykle można go znaleźć na obszarach o słabej glebie, rośnie w przydrożnych rowach, na poboczach, nieuprawianych polach.

Oprócz dzikiego kopru włoskiego, najczęściej stosowanego w kuchni hiszpańskiej, istnieją inne odmiany uprawne, a najczęstsze to:

Carmo: mocna, gładka bulwa, w kolorze białym o zaokrąglonym kształcie.

Koper włoski z Florencji: znany również jako „słodki”.

Pollux: Jest to odmiana, w której wyróżnia się duży kwiatostan.

Zastosowania medyczne

Podobnie jak inne aromatyczne rośliny, koper włoski jest niskokaloryczny, ale jest bogaty w węglowodany i błonnik, dzięki czemu jest zalecanym składnikiem diety odchudzającej. Olejek z kopru jest bogaty w substancje takie jak anetol (rozmieszczony w całej roślinie, ale skoncentrowany w nasionach) i estragol.

Poprawia funkcjonowanie układu trawiennego, ponieważ sprzyja trawieniu pokarmu, podaje się go niestrawności, zwalcza zaparcia i zapewnia ulgę w wzdęciach.

Aby skorzystać z zalet wiatropędnych, zaleca się preparat, który zwykle można znaleźć w sklepach zielarskich na bazie kopru włoskiego, anyżu zielonego, kminku i kolendry, wzmocniony anyżem gwiazdkowatym.

Odpowiednia dawka mieszanki pomaga maluchom w dolegliwościach jelitowych, kolkach lub gazach, a nawet może działać stymulująco na apetyt.

Kobiety w ciąży odczuwają ulgę biorąc koper włoski, bo jest on mistrzem w usuwaniu mdłości i zawrotów głowy.

Jest to również dobry lek na podrażnienia oczu lub zapalenie spojówek, łyżeczkę nasion gotuje się w dwóch filiżankach wody przez 5 minut, po przefiltrowaniu pozostawia się do ostygnięcia, a oczy przemywa się dwa lub trzy razy dziennie.

Zastosowanie w kuchni

Koper włoski idealnie komponuje się z potrawami na bazie ziemniaków i sera, a także można z niego zrobić smaczny winegret.

Jego aromat jest jeszcze bardziej wyrazisty, gdy zmieszamy go z curry – w tym celu używamy zmielonych nasion.

Można również dodać liście kopru włoskiego do mięsa, aby nadać niebywały smak smak potrawom.