Według legendy, piękna nimfa Mentha, kochanka Hadesa, władcy podziemia, została przez jego żonę Persefonę w szale zazdrości zabita. Bogowie przemienili ją jednak w aromatyczną roślinę i jej ciało ponownie pojawiło się na świecie zewnętrznym.
Właściwości lecznicze mięty doceniali już starożytni. Mięta znana była zarówno w antycznym Egipcie, jak i w Grecji i Rzymie. Dioskurydes, lekarz i botanik za czasów Nerona, nazywa miętę „koroną Afrodyty”. Apulejusz zaś, pisarz i filozof, przypisując jej bezpośredni związek z Wenus, mówi o niej „Mentha venerea”. Świeżymi liśćmi tej rośliny nacierano stoły, aby pobudzić zmysły.
Dzika mięta okrągłolistna i leśna była często używana do wiązania wieńców. Taki wieniec, noszony przez młodą parę podczas obrzędów weselnych, nazywano „koroną Wenus”. Wzmianka o tej cennej roślinie znajduje się nawet w ewangelii św. Mateusza: „Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy! Bo dajecie dziesięcinę z mięty, kopru i kminku, lecz pomijacie to, co ważniejsze jest w Prawie: sprawiedliwość, miłosierdzie i wiarę.”
Mięta jest uważana za jedno z najbezpieczniejszych ziół – można ją podawać nawet czteroletnim dzieciom (jednak większe ilości olejku miętowego albo mentolu mogą być szkodliwe).
MIĘTA PIEPRZOWA – ROŚLINA NIETYPOWA
Mięta pieprzowa (Mentha x piperita) nie jest typową, dziko rosnącą rośliną; jest ona hybrydą (spontanicznym mieszańcem) czterech gatunków mięty: mięty nadwodnej i mięty zielonej, przy czym ta druga powstała ze skrzyżowania mięty okrągłolistnej i mięty długolistnej.
Rozmnażanie czystej gatunkowo mięty pieprzowej jest możliwe tylko wegetatywnie, czyli przez podział rośliny.
Po raz pierwszy „odkryto” miętę pieprzową w 1696 roku w ogrodzie angielskim. Farmakologiczne zastosowanie innych gatunków mięty znane jest jednak już od tysiącleci. Nawiasem mówiąc, w starożytnym Egipcie miętę wkładano do grobu faraonom na drogę w zaświaty.
Dlaczego więc dzisiaj hodowana jest mięta pieprzowa, a nie inne, naturalne gatunki tej rośliny? W przypadku mieszańców niektóre cechy krzyżowanych gatunków ulegają wzmocnieniu (efekt heterozji) – mięta pieprzowa zebrała najwyraźniej najlepsze właściwości swoich „krewniaczek”.
JAK ROZPOZNAĆ MIĘTĘ PIEPRZOWĄ?
Liście i łodygi są ciemnozielone. Na dolnej stronie liście mają kolor czerwonawo fioletowy. Kwiaty są drobne, fioletowe. Liście mają mocny, przyjemny zapach, a po rozgryzieniu smak chłodzący (jak miętowe cukierki). Roślinna osiąga wysokość 50 cm i więcej, i posiada podziemne kłącza.
MIĘTA PIEPRZOWA – ROŚLINA LECZNICZA
Ziele mięty oraz olejek miętowy i mentol (alkohol wyodrębniany głównie z mięty pieprzowej) znajdują zastosowanie w przypadku wielu dolegliwości.
- Dolegliwości żołądkowe – bóle brzucha, nudności, niestrawności, kolka jelitowa, nieżyt żołądka. Mięta ułatwia trawienie i przyswajanie pokarmów oraz zapobiega wzdęciom.
- Dolegliwości wątroby i dróg żółciowych – lekka niewydolność wątroby, zapalenie pęcherzyka żółciowego, pomocniczo w kamicy żółciowej i żółtaczce, w rekonwalescencji po przebytym zapaleniu wątroby.
- Kaszel i inne – nieżyty górnych dróg oddechowych, stany zapalne śluzówki jamy ustnej. Inhalacje olejkiem miętowym dla złagodzenia objawów zapalenia zatok, w przypadku grypy i przeziębienia.
- Ból głowy – mięta łagodzi dolegliwości migrenowe.
- Dolegliwości skórne – mięta wykazuje działanie przeciwzapalne i miejscowo znieczulające, przeciwświądowe. Przyspiesza gojenie się pęcherzy po opryszczce, hamuje aktywność opryszczki. Posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe (hamuje rozwój m.in. salmonelli czerwonej i gronkowca złocistego). Wykazuje aktywność wobec grzybów pleśniowych i drożdżopodobnych.
MIĘTA – ZIOŁO W KUCHNI
Mięta pieprzowa stosowana jest jako dodatek do sałatek i twarożków, do wyrobu cukierków, likierów i gum do żucia.
MIĘTA – ROŚLINA KOSMETYCZNA
Ze względu na zawartość mentolu mięta stanowi dodatek do past do zębów oraz płynów do płukania ust. Stosowana jest do pielęgnacji włosów i do zwalczania łupieżu. Przyspiesza wzrost włosów. Wygładza skórę suchych ust. Używana jest do wyrobu świec zapachowych i wód toaletowych.
WARTO WIEDZIEĆ
- Olejek miętowy podany w zbyt dużych dawkach może wywołać ból brzucha, wymioty, a nawet zachwianie równowagi.
- Olejek miętowy stosowany zewnętrznie bez rozcieńczenia może powodować podrażnienia i zaczerwienie skóry.
- Należy zachować ostrożność w stosowaniu olejku miętowego u osób starszych i małych dzieci. Nie powinny go stosować kobiety w ciąży.
- Mięta może nasilić dolegliwości w przypadku nadkwaśności żołądka.
- Nie należy zastępować olejku z mięty pieprzowej olejkiem miętowym produkcji chińskiej albo japońskiej. Jest on wytwarzany z gatunków mięty, hodowanych wyłącznie ze względu na wysoką zawartość mentolu i nie posiada kompleksowego działania leczniczego, jak prawdziwy olejek z mięty pieprzowej.
Stosowanie mięty pieprzowej w celach leczniczych, podobnie jak wszystkich innych ziół, należy koniecznie skonsultować z lekarzem.
tekst i foto olabloga.pl
